AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen aylarda kabine toplantısından ‘müjde’ diye duyurduğu düşük faizli konut kredisiyle birlikte kira fiyatlarında önemli bir artış yaşanmıştı.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ise kiralarda artış hududunu açıkladı. Kira artış oranı ne kadar olacak? Kira düzenlemesi nedir, kira artış hududu ne kadar?
Ankara’da düzenlenen “Uzlaştırma Ödül Merasimi ve Sempozyumu”nda konuşan Bozdağ, yeni düzenlemenin, beklentileri karşıladığını umduğunu söyledi.
“KİRA ARTIŞ ORANI YÜZDE 25’İ GEÇMEYECEK”
“Yaptığımız çalışma sonucunda konut kiraları bakımından 1 Temmuz 2023’e kadar yenilenecek kira mukavelelerinde bir evvelki kira yılının yüzde 25’ini geçmemek şartıyla yapılacak artışların geçerli olduğuna dair bir süreksiz karar Borçlar Kanunu’na Adalet Kurulu’nda eklenecek” diyen Bozdağ, kelamlarını şöyle sürdürdü:
KİRA DÜZENLEMESİ NE VAKİT ÇIKACAK?
“AK Parti kümesi, MHP kümesi orada teklif verecek ve oraya eklenecektir. Böylece konut kiralarında bir yıl müddetle bir evvelki yılın kira bedelinin yüzde 25’ini geçmeyecek formda artış yapılabilme imkanı getiriliyor. Bunun üzerinde yapılacak artışların geçerli olmadığı açıkça tabir ediliyor.
Bu düzenlemeyi yaparken süreksiz olmasına bilhassa kıymet verdik. Süreksiz bir düzenleme. Bu düzenlemede, kiracı ve sahibinin hukukuna halel vermeden ikisinin de muhakkak bir fedakarlıkta bir noktada durmasına da itina gösterdik. Umarım beklentileri karşılar. Umarım beklediğimiz sonuçları doğurur.”
Bozdağ’ın yaptığı açıklamaya nazaran, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Adalet Komitesi’nde Borçlar Kanunu’na süreksiz husus eklenecek.
Borçlar Kanunu’nda yapılacak süreksiz düzenleme 1 yıllık süreyi kapsayacak.
Ev sahipleri ve kiracılar ortasında ihtilaf olması halinde, sorunun daha süratli çözülmesi için arabulucu formülü devreye girecek. Kira ihtilafları mahkeme yerine bu biçimde çözülecek. Arabulucu formülünün ayrıntıları şimdi netleşmedi.
KİRA ARTIŞ ORANINA TEPKİLER
Gazetemiz müellifi ve Enflasyon Araştırma Kümesi (ENAG) yöneticisi Prof. Dr. Veysel Ulusoy gayrimenkul kiralarının sonlandırılması hakkındaki 4531 sayılı yasaya ait, “Kira ve gibisi kıymet ünitelerine kısıtlama ya da üst düzey belirleme, çok enflasyon oranını kabul etme, bunun önüne geçebilmenin son dermanı olarak da getiri kısıtlamasına gitme manasını taşır. Başka bir tabirle çaresizliğin bir göstergesidir” açıklamasında bulundu.
Bu denemenin daha evvel de kriz vakitlerinde olduğunu lisana getiren Ulusoy, “Belirli kısıtlamaların belli gelir kümelerini olumsuz etkilediği için anayasanın ilgili unsurlarına nazaran reddedilmiştir” dedi.
Ulusoy son olarak şunlara dikkat çekti:
“Enflasyon bu gelişmeler ışığında birkaç aya kadar aslında TÜİK bilgilerine nazaran de üç haneli seviyeyi görecek. Türkiye bir enflasyon, kur, maliyet ve baskılanmış getirilerin yarattığı çaresizlik sarmalına girmiştir.”
CHP’li Engin Altay’dan kira artışında yüzde 25 hudut tepkisi
CHP Küme Başkanvekili Engin Altay, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın açıkladığı, kira fiyatlarındaki artış oranının sonlandırılması düzenlemesi için,
“Yeni bir fikir ortaya attılar. Kiraları yüzde 25’ten daha fazla artıramaz kimse diye kanun teklifi Meclis’e getiriyorlar. Bu türlü bir hazırlık içindeler. Kiraları, yüzde 25’te sabitleyeceğiz. Buna güler miyiz? Ağlar mıyız? Bilemem. Ancak 20 yıllık beton iktisadının iflasının dokümanıdır bu. Yabancıya konut satışının Türkiye’de kiracı mesken sahibi bağını getirdiği noktanın dokümanıdır. Bu tablo, hem konut sahibini hem kiracıyı mağdur eden bir tablodur. Artık, Erdoğan bir şeyi sabitleyeceksen bırak vatandaşın sahip olduğu konutun, işyerinin kirasını sabitlemek için kanun çıkarmayı; sen kendi yaptığın artırımları sabitle. Doğalgazı sabitle, mazotu akaryakıtı sabitle, elektriği sabitle ve bu tartışmalar, Türkiye’de hiç yapılmasın.
“BU SAVAŞ HALİNDE OLABİLECEK İŞLERDİR”
Beyefendi doğalgazdan gübreye, elektrikten akaryakıta harika yüzde 400’lere bulan artırımları yapıyor. Burada sabitleme aklına gelmiyor. Vay efendim 2023 Temmuz’a kadar kira artışlarını yüzde 25’te sabitleyeceğiz diyor. Bu savaş halinde olabilecek işlerdir. Ancak Türkiye’de benim bildiğim bir savaş hali yok. Hal böyleyken bu sabitleme mantığı, kendi kusurunu, kendi cürmünün bedelini konut sahiplerine çektirme mantığıdır. Kiracılar mağdur, yüksek enflasyondan ötürü konut sahipleri de çok mağdur. Bu mağduriyetin tek sebebi var: Recep Tayyip Erdoğan. Bu, kayıt dışılığa yol açar. Kimse senin sabitlemene nazaran bu işe uymaz. Tahliye davaları patlar Türkiye’de ya da kayıt dışı olarak bina sahibi der ki: ‘Sen bana 10 bin lira vereceksin lakin resmen 7 bin kira almış üzere süreç yapacağım’ der. Mağdur gariban kiracı da buna uyacak. Türkiye’yi bu sistemle kayıt dışılığa teşvik eden bir başla da karşı karşıyayız.