Bir süredir insansız hava araçları konusunda önemli atılımlar yapan Türkiye, bu konuda dünyanın önde gelen ülkelerinden birisi haline gelmiş durumda. Kara ve denizde kullanılması planlanan insansız sistemlerde de benzer bir başarı yakalamayı hedefleyen Türkiye, son dönemde bu amaçla geliştirdiği deniz platformları ile havada yakalanan başarılara benzer başarılar yakalamayı planlıyor.
Savunma Sanayii Başkanlığı koordinesinde yürütülen ve Sefine Tersanesi-Aselsan iş birliğiyle üretilen MARLIN isimli insansız deniz aracı, eylül ayında gerçekleştirilecek olan NATO tatbikatına davet edildi. DYNAMIC MESSENGER 2022 isimli NATO Tatbikatı insanlı ve insansız unsurların denizde harp nevilerini denediği dünya tarihindeki ilk tatbikat olacak.
MARLIN’in NATO tatbikatına davet edilmesini Twitter hesabından duyuran Savunma Sanayi Başkanı İsmail Demir, paylaşımında “Türkiye sahada oyun değiştirici olarak gösterilen SİHA’larından sonra, SİDA’larıyla da iddiasını ortaya koyuyor. MARLIN SİDA dünyada elektronik harp kabiliyetine sahip ilk insansız su üstü aracı oldu. Geriden gelen değil, öncü olan Türkiye!” ifadelerini kullandı. Demir, paylaşımında ASELSAN ve Sefine Tersanesi’ni de tebrik etti.
Savunma ve Denizcilik Araştırmacısı Kozan Selçuk Erkan da Türkiye’nin birden fazla insansız deniz aracı projesine sahip olduğunu belirterek, “Bu projelerin her biri farklı tersanelerde devam ediyor. Fakat bunları birbirinden ayıran en önemli fark, otonom sistemlerin geliştirilmesi aşamasında farklı şirketlerle çalışılması.” dedi. “Aslında burada tersaneler daha az önemli olan kısım” ifadelerini kullanan Kozan Selçuk Erkan, “ARES Tersanesi ve METEKSAN ULAQ, Yonca-Onuk Tersanesi ve HAVELSAN SANCAR, DEARSAN Tersanesi de ASELSAN ile SALVO çalışıyor. Yani şu anda 3 farklı yüklenici 4 farklı tersane ile neler yapabileceklerini çalışıyorlar” diye konuştu.
‘DÜNYA TARİHİNDE BİR İLK’
NATO tarafından gerçekleştirilen tatbikatlara daha önce davet edilen insansız deniz araçlarının çok basit görevler üstlendiğinin altını çizen Kozan Selçuk Erkan, MARLIN insansız deniz aracının (İDA) tatbikata davet edilmesinin önemini, “Bu kapsamda bir davet sadece NATO tarihinde değil, dünya tarihinde bir ilk olacak. İlk defa bir tatbikatta insansız deniz araçları elektronik harp sistemleriyle donatılmış şekilde görev alacak” sözleriyle anlattı. MARLIN insansız deniz aracının genel bir platform olduğunun altını çizen Erkan sözlerine şöyle devam etti:
“Türkiye’de halihazırda devam eden diğer 3 proje karakol / devriye görevi için geliştiriliyor. MARLIN ise çok daha geniş bir görev alanına sahip. MARLIN, karakol / devriye görevi de yapabilir ama asıl amacı daha genel bir platform olmak. Bir tekne yaparsınız hücumbot görevi görür güdümlü füze atar, bir başka tekneyi elektronik harp sistemleri ile donatırsınız, bir diğerini komuta gemisi yaparsınız. Radar sinyallerini toplar ve durumunuz hakkında size bilgiler verir. Siz de ona göre karar verirsiniz. Yani bu platformun görev yelpazesi çok geniş.”
“Diğer 3 sistemi geliştiren tersaneler de isterlerse MARLIN benzeri geniş görev yelpazesine sahip araçlar yapabilirler” detayını paylaşan Kozan Selçuk Erkan, “Diğer tersaneler ürünlerini daha kolay pazarlayabilmek adına platformları keşif / gözetleme konsepti üzerinden inşa ettiler” açıklamasında bulundu.
DAHA UCUZ VE ETKİN BİR KONSEPT
Dünya genelinde konsept değişikliği yaşandığını vurgulayan Kozan Selçuk Erkan, maliyetlerin arttığına dikkat çekerek, “Sorunlu bir bölgeye insanlı bir sistem yerine insansız bir sistem gönderdiğinizde maliyet daha katlanılabilir hale geliyor. Ayrıca görevin başarıyla tamamlanma ihtimali de ciddi şekilde artıyor. Bu yavaş yavaş yeni konsept haline geliyor ve biz şu anda bunu başarılı şekilde uygulayan ülkelerden biriyiz” dedi.
TÜRKİYE BİRÇOK ÜLKEYİ GERİDE BIRAKTI
Elektronik harp ve elektronik muhabere alanlarında dünyanın önde gelen ülkelerinin henüz MARLIN benzeri bir ürün ortaya koymadığının altını çizen Erkan, şunları da ekledi:
“Bu alanda ABD’yi pas geçersek ortaya bu tarz bir ürün koyan ilk ülke olduk diyebiliriz. Elektronik harp konusunda ileri olarak kabul edilebilecek İsrail ve Fransa’da dahi henüz bu tarz bir ürün ortaya konulmadı. Modern harp tarihinde ilk kez böyle bir sistem bir filo ile görev alacak şekilde çalışacak.”
İnsansız deniz araçlarının Ege Denizi’nde Türkiye’nin elini önemli şekilde güçlendireceğini söyleyen Kozan Selçuk Erkan, “Ege’de şu anda coğrafi açıdan bakıldığında bizim için dezavantajlı bir durum mevcut. Bu durumu aşabilmek için en önemli aktör insansız deniz araçları olacak. Bu platformların yapacağı keşif, gözetleme, istihbarat gibi görevler oldukça elimizi güçlendirecek” dedi. “Bu platformları sadece muharip unsurlar olarak değerlendirmemeliyiz” diyen Erkan, “Bu araçları sahil güvenlik için de kullanmayı planlamalıyız. Tüm bunları göz önüne aldığımızda bu araçlar Ege’de dengeyi bizim lehimize çevirebilecek potansiyele sahipler” diyerek sözlerini noktaladı.